Recept Bobotie (Zuid-Afrika)

Bobotie is een Zuid-Afrikaans gerecht dat bestaat uit gehakt en specerijen met een ei, melk- en borriebolaag.
Er is lang gedacht dat het recept afkomstig was van de VOC kolonies in Batavia en mogelijk afgeleid van het Indonesische gerecht Bobotok, maar het is meer waarschijnlijk dat dit reeds samen met Jan van Riebeeck naar de Kaap meegekomen is. De Nederlanders wisten al in die tijd hoe een kerrievleesschotel bereid moest worden.
Dit was zo algemeen dat speciale potten reeds tegen 1752 daarvoor vervaardigd zijn, zoals blijkt uit een boedelinventaris van het tijdperk waarin een bobotieketel (bobotiepot) genoemd wordt.

Het gerecht is in 1951 opgenomen als een traditioneel Zuid-Afrikaans gerecht in een internationaal receptenboek dat door de Verenigde Naties gepubliceerd is.

Het gerecht was al tegen de 17de eeuw bekend aan de Kaap de Goede Hoop. Destijds werd dit gemaakt van een mengsel van schaap- en varkensvlees. Tegenwoordig wordt schaap- en rundvlees gebruikt. Het oorspronkelijke recept bevat gember en citroenschil. Met de ontdekking van kerrie is het recept eenvoudiger geworden, maar het basisidee is hetzelfde gebleven. Oorspronkelijk is er ook gebruik gemaakt van rozijntjes en krenten en tegenwoordig worden pinda’s, blatjang en banaan geregeld gebruikt.

Bobotie is door Zuid-Afrikaanse emigranten in ander kolonies in Afrika verspreid. Vandaag kunnen recepten afkomstig van Zuid-Afrikaanse emigranten gevonden worden in gemeenschappen in Kenia, Botswana, Zimbabwe en Zambia. Er is een variatie die erg gewild is onder de zowat 7000 emigranten die zich aan het begin van de 20ste eeuw hebben gevestigd in de Chubut-riviervallei in Argentinië. Zij maken een bobotiemengsel en doen dat vervolgens in een grote pompoen die dan in de oven gebakken wordt.
(Bron: Wikipedia)

Ingrediënten (recept voor 6 personen)

- 1 kg gehakt naar keuze
- 2 uien, grof gesnipperd
- 2 gedroogde abrikozen, fijngehakt
- 2 tenen knoflook
- 1 ei
- 60 ml volle melk
- 1 dikke bruine snee oud brood
- sap van 1 citroen
- 30 ml azijn
- 125 g rozijnen, geweekt
- 4 laurierbladeren
- 6 djeroek perutbladeren (toko)
- 125 g amandelschaafsel
- halve centimeter gemberwortel
- 3 theelepels garam masala (toko)
- 1 theelepel komijn
- 1 theelepel kurkuma
- 1/2 theelepel gemalen zwarte peper
- 1 eetlepel grof zeezout
- olie

en voor de bovenlaag:
- 125 ml volle melk
- 1 ei
- 1/2 theelepel kurkuma

Bereidingswijze

Verwarm de oven voor op 180 graden en verkruimel het brood.
Doe de knoflook, de gember en het zout samen in een vijzel en stamp ze tot een pasta.
Laat de uien in een braadpan op halfhoog vuur licht bruinen in de olie.
Voeg het knoflookmengsel bij de uien en laat dit nog 1 minuut samen fruiten.
Voeg de fijngesneden abrikoos en de broodkruimels toe en giet een scheut water in de pan zodat de kruimels net onder staan.
Klop het ei los, roer er de melk door en voeg aan dit mengsel de garam masala, de komijn, de kurkuma en de peper toe. Maak hier het gehakt mee aan.
Voeg het citroensap, de azijn, de rozijnen en de amandelen bij het uienmengsel in de pan, roer even door en roer er vervolgens het gehaktmengsel bij; even losroeren.
Schep dit alles in een ovenschaal, druk de laurier- en djeroek perutbladeren in het gerecht en laat dit in de oven een uur lang garen.
Maak intussen het mengsel voor de bovenlaag: kluts de eieren met de melk en roer er de kurkuma door.
Giet dit over het gehaktmengsel en plaats nog eens een half uur in de oven.
Serveer met rijst en eventueel een salade.
(Bron: Gerrit Jan Groothedde)